Złośliwi mówią, że Grand Strategy III Rzeczypospolitej Polskiej przez półmetek swojego istnienia, zamykała się w dołączeniu do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) oraz do Unii Europejskiej. I tak, jak w niektórych państwach Zachodu (przykładowo w Królestwie Hiszpani, lub w IV oraz V Republice Francuskiej) większe kontrowersje sprawiało podporządkowanie swojego systemu bezpieczeństwa Stanom Zjednoczonym, tak w Polsce największe emocje budził akces do Wspólnot Europejskich.
Ogólnokrajowe referendum europejskie było jednym z nielicznych, które trwało aż dwa dni, bo 7 i 8 czerwca 2003 r. Referendum zostało poprzedzone burzliwą kampanią, której ostatecznym wynikiem było znaczne zwycięstwo euroentuzjastów, któremu jednak towarzyszyła nieznacznie przekraczająca próg prawomocności frekwencja (wynosząca 58,85%, przy wymaganej 50%). Jakkolwiek trwająca od paru lat polityka legislacyjna Unii Europejskiej na polu kulturowym znacząco odbiega od źródeł integracji europejskiej, a organy administracji oraz sądownictwa europejskiego coraz częściej przekraczają swoje traktatowe kompetencje, to nie ulega wątpliwości, że wykorzystanie funduszy europejskich oraz towarzyszących im know-how współpracy pomiędzy sektorem publicznym a prywatnym, znacząco wpłynęły na rozwój gospodarczy i instytucjonalny Polski. Niestety debata publiczna wciąż cierpi na niewystarczającą liczbę dokładnych analiz ekonomiczno-finansowych, obrazujących skutki dołączenia Polski do Unii Europejskiej, niemniej zaistniałą zmianę wymownie obrazują analizy PKB per capita prowadzone przez Bank Światowy.
W związku z powyższym, warto przyjrzeć się Funduszom Europejskim na lata 2021-2027. Rozpoczynająca się edycja dystrybucji publicznych środków, przy utrzymaniu trwających trendów gospodarczych, ma być ostatnią, która w tak dużym stopniu wspiera polskie społeczeństwo. Budżet Unii Europejskiej w największej części składa się z dochodów, pochodzących z państw członkowskich i obecnie wynosi około 1% dochodu narodowego brutto całej Unii Europejskiej. Dla Województwa Śląskiego łączna alokacja Funduszy Europejskich wynosi 4 858 340 098 euro:
- 2 092 328 592 euro z dobrze znanego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego;
- 700 011 506 euro z Europejskiego Funduszu Społecznego+;
- 2 066 000 000 euro z nowo powstałego i bezpośrednio związanego z Europejskim Zielonym Ładem (Green Deal) Funduszem na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.
Fundusze Europejskie dla Śląskiego zostały podzielone na osiem priorytetów tematycznych oraz trzy priorytety oscylujące wokół pomocy technicznej, obsługującej program. Wśród priorytetów tematycznych należy wymienić:
- Inteligentne Śląskie – poświęcone cyfryzacji administracji, rozwijaniu kompetencji cyfrowych, rozwojowi zaawansowanych technologii cyfrowych;
- Ekologiczne Śląskie – obsługujące transformację energetyczną, budowę gospodarki o obiegu zamkniętym, wzmacniające ochronę środowiska;
- Mobilne Śląskie – skupiające się na rozwoju zeroemisyjnej zbiorowej komunikacji;
- Lepiej połączone Śląskie – dotyczące przygotowania infrastruktury transportowej do nowych, ekologicznych oraz inteligentnych rozwiązań technologicznych;
- Społeczne Śląskie – aktywizujące osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, stymulujące rynek pracy oraz kształcenie;
- Śląskie dla mieszkańca – poprawiające poziom usług publicznych, a także infrastrukturę publiczną;
- Śląskie bliżej obywateli – stymulujące wszechstronny rozwój obszarów miejskich oraz wiejskich;
- Śląskie w transformacji – łagodzące negatywne skutki społeczne oraz gospodarcze, wynikające z dynamicznej transformacji energetycznej.
Główną instytucją zarządzającą dystrybucją środków z Funduszy Europejskich jest Zarząd Województwa Śląskiego, obsługiwany przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego.
